„Ucząc się jaśniejszego wyrażania samych siebie, nie tylko zaczynamy czuć się lepiej ze sobą, ale także stajemy się bardziej wartościowi dla innych” J.Juul
Czy zastanawiałeś/aś się kiedyś czy potrafisz wyznaczać swoje granice? Jest to niełatwa, ale bardzo przydatna umiejętność. Pomaga budować dobre relacje. Poznanie swoich granic, daje nam też możliwość poznania samych siebie. To one mówią o naszych wartościach, potrzebach, przekonaniach i życiowych celach.
Wyznaczenie ich, jest też niezwykle cenne w wychowywaniu dzieci. I z całą pewnością nie chodzi tu o tworzenie dystansu. Gdy rodzic pokaże i określi jasno swoje granice i nie pozwoli ich przekraczać, to pokaże, co jest dla niego ważne, nauczy szacunku oraz zademonstruje dziecku jak ma budować swoje granice.
Jeśli mimo ogromnego zmęczenia podwożę kolegę, bo mnie o to poprosił, a ja nie mam na to najmniejszej ochoty, albo dla „świętego spokoju” kupuję córce lizaka,
(i przewracam oczami, bo wiem, że to już czwarty dzisiaj) czy robię to z własnej woli?
Teraz zastanów się.
Otóż tak. Gdy nie dbamy o własne potrzeby i granice, to często zrzucamy za to winę na innych. „O rety, taki jestem wykończony, a tu jeszcze Jurek wyskoczył z tą podwózką”. Albo: „Znowu moja Julka zjadła za dużo słodkości, codziennie chce ich coraz więcej”.
Sztuka mówienia „NIE” pokazuje nasze granice i oznacza m. in. umiejętność wzięcia odpowiedzialności za swoje życie. A to jest w interesie również tych,
z którymi dzielimy swój czas.
Można się nawet pokusić o taką refleksję, że im bardziej będę „usługiwać” innym (dziecku, koledze, sąsiadce, … można tu wymienić wiele osób), tym jest większe ryzyko, że zostanę wykorzystana i stracę szacunek tych ludzi. Zapewne też będzie to miało wpływ na odczuwany do nich poziom sympatii. Po prostu będę ich mniej lubić i siebie w związku z tym również.
Jeśli mimo zmęczenia postanawiam podrzucić Jurka, bo mnie o to poprosił, ale CHCĘ to dla niego zrobić. Czy to też jest zaniedbywanie swoich granic?
Nie. I trzeba to odróżnić.
Takie zachowanie jest zgodne z moimi wartościami, potrzebami. Ja CHCĘ to zrobić, a nie muszę. Być może w ten sposób się za coś odwdzięczam, a może tak pielęgnuję naszą przyjaźń.
Wrócę jeszcze do umiejętności mówienia „NIE” dla zachowania swoich granic w relacji z dzieckiem.
Brzmi to trochę egoistycznie. Ja. Moje granice. Moje potrzeby. Chodzi o to, abyśmy pozwolili sobie na to, aby uznać, że ja jestem tak samo ważna/ny, jak każdy inny. Moje granice i potrzeby tak samo istotne jak innych. Czy teraz brzmi to mniej egoistycznie? 😊
Jeśli tak, to pomyśl proszę, jaką korzyść może to dać Twojemu dziecku?
Może będzie empatyczne, bo słysząc o czyichś potrzebach, będzie umiało się do nich odnieść?
Może samo nauczy się wyrażać swoje potrzeby i w ten sposób tworzyć własne granice?
Może samo zobaczy, że też potrafi powiedzieć „NIE”, jeśli ktoś przekroczy jego granice?
Może zamiast uległe, stanie się odpowiedzialne?
Może będzie miało więcej przemyśleń, dlaczego coś robi, a dlaczego nie?
Muszę przyznać, że dużo prościej się o tym pisze i mówi, niż wciela w życie.
Dlaczego?
Łatwiej jest powielać to, co już znane i wdrażać ten model wychowania, którego doświadczyliśmy na własnej skórze, bo potrafimy to robić automatycznie, a każde novum wymaga nieustannej refleksji i samokontroli, co niezwykle męczy
i powoduje wyczerpanie woli. A to przyczynia się do tego, że wciąż popełniamy błędy. Na szczęście wychowanie to długi proces i życie daje nam ciągle drugą, trzecią i kolejną szansę.
Jest też tak, że staramy się poprawiać i być efektywniejsi. Aby sobie to udowodnić, poobserwuj się przez najbliższy tydzień i raz dziennie zauważ, że robisz coś dla drugiego człowieka, bo wiesz, że tak CHCESZ, a nie musisz albo, że wypada.
I rób tak dalej!
Literatura:
Faber, J., King, J. (2017). Jak mówić, żeby maluchy nas słuchały. Poradnik przetrwania dla
rodziców dzieci w wieku 2-7 lat. Poznań: Media Rodzina
Juul, J. (2011). „Nie” z miłości. Mądrzy rodzice – silne dzieci. Podkowa Leśna: MiND
Wojciszke, B. (2018). Psychologia społeczna. Warszawa: Scholar
Comments